.png?w=1700&hash=D046E52F8ED08C7009C5AD75F2998855)
Hydrogen, alleskunner voor een klimaatneutrale economie
We zitten midden in een energietransitie. Hoe we energie produceren, vervoeren en gebruiken ziet er binnenkort helemaal anders uit. Via ons uitgebreid en betrouwbaar netwerk aan pijpleidingen brengen we hydrogen, ook wel waterstof of H2 genoemd, tot bij industriële bedrijven.
Tegen 2026 willen we de eerste capaciteit aanbieden om waterstof te vervoeren. Zo bouwen we met volle overtuiging mee aan een klimaatneutrale economie en samenleving.
Wat is hydrogen?
Hydrogen is de Engelse term die de industrie vaak gebruikt voor de molecule waterstof of H2. Het is het meest voorkomende chemische element op onze planeet, zelfs in het heelal.
Er is meer dan genoeg van, al vindt u de molecule niet zomaar in de natuur. Waterstof kan met energie afgesplitst worden van andere moleculen, zoals water (H2O) of aardgas (CH4).
Waterstof is geen energiebron, maar een energiedrager: een stof waarin energie is opgeslagen, die weer vrijkomt bij verbranding.
De eigenschappen en kleuren van hydrogen
Hydrogen is een geur- en kleurloos gas. Toch gebruiken we verschillende kleuren om aan te geven hoe de waterstof wordt geproduceerd en of er bij die productie al dan niet het broeikasgas CO2 vrijkomt.
Waterstof kan op verschillende manieren worden gemaakt, onder meer door elektrolyse, waarbij water onder stroom uiteenvalt in waterstof (H2) en zuurstof (O2). Als die elektrolyse gebeurt met hernieuwbare elektriciteit uit zon of wind komen er geen broeikasgassen vrij. Dat noemen we groene waterstof.
We spreken van roze of paarse waterstof als de elektrolyse gebeurt met elektriciteit afkomstig van kerncentrales.
Er is ook grijze waterstof, die niet met water maar met aardgas wordt gemaakt. Door aardgas te kraken, komt er naast waterstof echter CO2 vrij. Als we die CO2 afvangen voor opslag of hergebruik, voorkomen we dat het broeikasgas in de atmosfeer terechtkomt. Dat is blauwe waterstof.
Naar een klimaatneutrale economie
Fossiele brandstoffen zoals steenkool, olie en aardgas hebben voor enorme welvaart gezorgd, maar bij de verbranding ervan komen er gigantische hoeveelheden CO2 in de atmosfeer. Om de opwarming van de aarde en de klimaatverandering een halt toe te roepen, is een energietransitie hoogstnoodzakelijk.
We vervangen fossiele brandstoffen door energiebronnen die geen broeikasgassen veroorzaken, zoals zonne- en windenergie. Elektrificatie van onder meer auto’s en warmtepompen met die hernieuwbare energie speelt daarbij een cruciale rol.
Waarom is hydrogen nodig?
Hernieuwbare energie, zoals zon en wind, is niet onbeperkt voorhanden. De projecties van de Europese Commissie voor 2050 tonen dat een energiesysteem met netto nul uitstoot wellicht zal steunen op koolstofneutrale elektriciteit én op koolstofneutrale molecules zoals waterstof, biomethaan, synthetisch methaan en biobrandstoffen.
In de zoektocht van bedrijven naar een evenwicht tussen bevoorradingszekerheid, klimaatimpact en kostprijs komt waterstof vaak als beste optie naar voren.
Daarnaast is er een scala van industriële processen waarvoor elektrificatie geen optie is. Zo gebruiken de cement- en staalindustrie steenkool en aardgas om hoogovens te verhitten. Met elektriciteit is dat niet mogelijk, met hydrogen wel. Dat maakt van hydrogen een belangrijke schakel richting een klimaatneutrale economie.
Meervoudigheid is de sleutel naar de energietoekomst. Én groene elektriciteit, én koolstofneutrale molecules in hun diverse vormen. Dat betekent elektrificatie met groene stroom waar mogelijk en schone molecules waar dat nodig is of beter, rekening houdend met kosten, de voorzieningszekerheid en de vermindering van CO2-uitstoot.
Hoe verkleint hydrogen de CO2-uitstoot van de industrie?
De CO2-uitstoot moet drastisch omlaag, zo ook in de industrie. Gelukkig zijn er oplossingen. Hydrogen heeft een duidelijk potentieel voor industriële bedrijven om productieprocessen om te vormen en klimaatneutraal te maken.
Naar een klimaatneutrale industrie
Voor een klein land als België hebben we een grote industrie. Heel wat grote industriële spelers zijn hier actief en creëren lokale werkgelegenheid en welvaart. Tegelijkertijd is de industrie verantwoordelijk voor 40 percent van de CO2-uitstoot in ons land.
Daarom lanceren bedrijven allerlei initiatieven en innovaties om hun uitstoot te verminderen. Machines en apparatuur vernieuwen, productieprocessen optimaliseren, gebouwen isoleren en ga zo maar door. Dat zijn een voor een investeringen die een positief effect hebben op het klimaat én het kostenplaatje van de bedrijven: hun energierekening gaat omlaag en minder uitstoot betekent ook minder geld uitgeven aan de emissierechten per miljoen ton CO2 die wordt uitgestoten.
En de onvermijdelijke (proces)CO2 die zware industrie nog uitstoten, wordt afgevangen en opgeslagen of hergebruikt. Zo verminderen bedrijven op grote schaal de uitstoot van CO2.
Ook Europa voluit voor de waterstofeconomie
Met het REPowerEU-plan kiest de Europese Commissie er duidelijk voor om af te stappen van fossiele brandstoffen en de overgang naar hernieuwbare energiebronnen te versnellen. De Commissie heeft het initiatief Hydrogen Accelerator gelanceerd, met als doel tegen 2030 in Europa 10 miljoen ton hernieuwbare waterstof te importeren en 10 miljoen ton te produceren.
Al die waterstof moet worden geïmporteerd via terminals, vervoerd via leidingen en zelfs opgeslagen. Dit zijn allemaal te ontwikkelen infrastructuren die essentieel zullen zijn voor het Europese energiesysteem van de toekomst. Er is trouwens geen tekort aan waterstofprojecten in Europa om productie- en consumptiezones met elkaar te verbinden en een Europees waterstofnet uit te bouwen.
De betrokken partijen uit de energie-industrie hebben de lopende infrastructuurprojecten en toekomstige behoeften gebundeld in de vorm van een interactieve kaart. De deelnemers zijn gasvervoersysteembeheerders (TSO’s), distributiesysteembeheerders (DSO’s), opslagsysteembeheerders (SSO’s) en LNG-systeembeheerders (LSO’s), evenals andere spelers die projecten ontwikkelen langs de volledige waardeketen, in samenwerking met producenten en afnemers. De waterstofinfrastructuurprojecten omvatten pijpleidingen voor vervoer en distributie, opslaglocaties, terminals en havens, en enkele vraag- en productieprojecten.
Grote stappen voorwaarts in onderzoek en innovatie
De energietransitie is volop bezig, we hebben geen tijd om achterover te leunen. Hydrogen uit aardgas is vandaag nog goedkoper dan CO2-neutrale hydrogen. Studies van het Internationaal Energieagentschap tonen aan dat de prijs van propere waterstof snel en fors kan dalen.
Energie uit zon en wind wordt almaar goedkoper. Bedrijven en overheden wereldwijd investeren miljoenen in onderzoek en infrastructuur om de waterstofeconomie in snel tempo uit te bouwen. Daarbovenop wordt CO2 uitstoten jaar na jaar duurder via het emissiehandelssysteem van de Europese Unie. Bij industriële bedrijven kan de factuur aan emissierechten oplopen tot miljarden euro's per jaar. Dat alles maakt het economisch interessant om mee op de waterstoftrein te springen.
Ook wij bij Fluxys zitten niet stil. Hoe krijgen we waterstof van de producent naar de verbruiker? Hoe maken we ons bestaande netwerk future-proof om de molecule te vervoeren? We bouwen volop mee aan de waterstofeconomie. Tegen 2026 zullen onze eerste pijpleidingen klaar zijn om waterstof te vervoeren. Het is de eerste stap in onze ambitie om verbindingen te leggen tussen industriële zones en ook connecties te maken met buurlanden.
